खतांची ओळख व कार्य -
बऱ्याच शेतकरी मित्रांना खते कशी ओळखायची तसेच पिकांच्या वाढीच्या अवस्थेनुसार कोणती खते द्यावीत तज्ञयासाठीच उपयुक्त माहिती.
शेतात वापरली जाणारी खते :-
🎋 NPK :- नत्र-स्फुरद-पालाश
🎋 19:19:19 :- पिकाच्या प्राथमिक अवस्थेतील जोमदार वाढीसाठी
🎋 12:61:00 :- फुटवा जास्त येण्यासाठी
🎋 18:46:00 :- पिकांची रोग प्रतिकारक शक्ती वाढवण्यासाठी
🎋 12:32:16 :- फुलकळी जास्त येण्यासाठी,फळधारणा जास्त होण्यासाठी
🎋 10:26:26 :- फळांची साईज वाढवण्यासाठी,फळांची क्वालिटी चांगली होण्यासाठी
🎋 00:52:34 :- झाडांची वाढ थांबवून फुल आणि फळांची वाढ जोमदार पद्धतीने करण्यासाठी,फळांची साईज वाढवण्यासाठी
🎋 00:00:50 :- फळांची क्वालिटी सुधारण्यासाठी,फळांचे वजन वाढवण्यासाठी,साईज वाढवण्यासाठी,चांगला रंग येण्यासाठी,टिकाऊपणा वाढवण्यासाठी.
विद्राव्य खतांचे कार्य...
🎋 १९:१९:१९, २०:२०:२० :-
या खतांना स्टार्टर ग्रेड म्हणतात.या मध्ये नत्र अमाईड,अमोनिकल, आणि नायट्रेट या तिन्ही स्वरूपात असतो.या खताचा उपयोग प्रामुख्याने पीकवाढीच्या सुरवातीच्या अवस्थेत शाकीय वाढीसाठी होतो.
🎋 १२:६१:० :-
या खतास मोनो अमोनियम फॉस्फेट म्हणतात.यामध्ये अमोनिकल स्वरूपातील नत्र कमी असतो.तर पाण्यात विरघळणाऱ्या स्फुरदाचे प्रमाण जास्त असते.नवीन मुळांच्या तसेच जोमदार शाकीय वाढीसाठी तसेच फुलांच्या योग्य वाढीसाठी व पुनरुत्पादनासाठी या खताचा उपयोग होतो.
🎋 ०:५२:३४ :-
या खतास मोनो पोटॅशियम फॉस्फेट म्हणतात.यामध्ये स्फुरद व पालाश ही अन्नद्रव्य भरपूर आहेत.फुले लागण्यापूर्वी व लागल्यानंतरच्या कालावधीसाठी हे खत उपयुक्त आहे.डाळिंब पिकामध्ये फळांच्या योग्य पक्वतेकरिता तसेच सालीच्या आकर्षक रंगासाठी हे खत वापरले जाते.
🎋 १३:०:४५ :-
या खतास पोटॅशियम नायट्रेट म्हणतात.यामध्ये नत्राचे प्रमाण कमी असून पाण्यात विद्राव्य पालाशचे प्रमाण अधिक असते. फुलोऱ्यानंतर च्या अवस्थेत व पक्व अवस्थेत या खताची आवश्यकता असते.अन्ननिर्मिती व त्याच्या वहनासाठी हे खत उपयोगी आहे.या खतामुळे पाणी कमी असताना पिके तग धरू शकतात.
🎋 ०:०:५०:१८ :-
या खतास पोटॅशियम सल्फेट म्हणतात.पालाश बरोबरच या खतामध्ये उपलब्ध सल्फेट भुरी सारख्या रोगाचेही नियंत्रण होऊ शकते.पक्वतेच्या अवस्थेत हे खत उपयोगी पडते.हे खत फवारले अशकते.या खतामुळे पीक अवर्षण स्थितीत तग धरू शकते.
🎋 १३:४०:१३ :-
पात्या ,फुले लागण्याच्या वेळी या खताची फवारणी केल्यास फुलगळ थांबते.व अन्य पिकांत शेंगाची संख्या वाढते.
🎋 कॅल्शियम नायट्रेट :-
मुळांची वाढ होण्यासाठी तसेच पीक काटक होण्याच्या दृष्टीने वाढीच्या सुरुवातीच्या काळात व शेंगावाढीच्या अवस्थेत या खताचा वापर होतो.
🎋 २४:२४:० :-
यातील नत्र हा नायट्रेट व अमोनिकल स्वरूपातील आहे.शाकीय वाढीच्या तसेच फूलधारणा अवस्थेत त्याचा वापर करता येतो.
तर शेतकरी मित्रांनो या खताची माहिती ही शेतकऱ्यांना असायला हवी यामुळे शेतकऱ्यांना खताचा वापर योग्य ठिकाणी, योग्य त्या वेळी करता येईल. आणि शेतकऱ्याचा नक्की फायदा होईल.
तर शेतकरी मित्रांनो ही माहिती तुम्हाला नक्की उपयोगी पडेल अशी आशा करतो. धन्यवाद.....!